Metamorfizm dynamiczny, nazywany również dyslokacyjnym, związany jest z ruchami górotwórczymi. Główną rolę odgrywa ciśnienie kierunkowe, znacznie mniejszą statyczne. Metamorfizm dynamiczny działa w płytkich strefach litosfery i wpływ temperatury jest w nim znikomy. Na niedużej głębokości pod wpływem ciśnienia kierunkowego, skały i minerały-zostają rozkruszone, kryształy zostają podzielone wygiętymi spękaniami na soczewki, które przesuwają się względem siebie. Ten typ skał nazywamy kataklazytami.
Dłuższe działanie kataklazy powoduje całkowite zmielenie skał.
Tak powstaje mylonit, który wskutek rekrystalizacji może zostać scementowany. Mylonity są przeważnie tak roztarte, że trudno ustalić charakter skał pierwotnych, z których powstały,
Metamorfizm oddziaływujący na duże obszary lub masywy skalne nazywany jest metamorfizmem regionalnym. Ruchy górotwórcze powodują przeniesienie dużych mas skalnych w głębsze partie skorupy ziemskiej, gdzie poddawane są działaniu ciśnienia oraz wysokiej temperatury. Typowymi skałami metamorfizmu regionalnego są fyllity, łupki, gnejsy, marmury i kwarcyty.
Skład mineralny skał metamorficznych zależy od temperatury w której się tworzyły. Skały ilaste zbudowane z kwarcu i uwodnionych glinokrzemianów w temperaturze około 400°C zmieniają swój skład chemiczny, tworzą się nowe minerały, jak: kwarc, muskowit, chloryt i pirofyllit. Taki skład jest charakterystyczny dla fyllitów. W temperaturze ponad 550°C zachodzą dalsze zmiany i powstają łupki łyszczykowe. Dalszy wzrost temperatury powoduje tworzenie się gnejsów, w których występują: kwarc, ortoklaz, plagioklaz, biotyt, sillimanit i almandyn. Gnejsy powstałe przez przeobrażenie skał osadowych nazywane są paragnejsami, powstałe ze skał magmowych zaś ortognejsami.
W skałach magmowych pod wpływem metamorfizmu powstają inne minerały, np. gabro, zbudowane głównie z plagioklazów i piroksenów, w temperaturze 400°C zmienia się w zieleńce, w ktrórych występują: albit, epidot, chloryt i aktynolit.
Skały kwaśne ulegają w płytkiej strefie kataklazie, głębiej serytyzacji i tworzą się łupki serycytowo-chlorytowe.
W skałach, które przeszły najwyższy stopień metamorfizmu występują często pięknie wykształcone kryształy, np. aktynolitu, dystenu, staurolitu i granatów.
Metamorfoza skał powodowana jest również przez ciecze występujące w porach i tworzące cienkie otoczki na poszczególnych ziarnach. Woda pochodzi również z intruzji magmowych. W wysokiej temperaturze ciecze te odznaczają się dużą aktywnością i ruchliwością. Składniki zawarte w roztworze i sama woda reagują na skały i powodują ich przeobrażenie. Jest to metamorfizm metasomatyczny.
Do typowych skał kontaktowo-metasomatycznych należą kruszconośne wapienie i dolomity oraz skarny. Skarnami nazywamy skały powstałe na styku magmy i utworów otaczających, przede wszystkim skał węglanowych. W skarnach występuje wiele interesujących zbieracza minerałów, jak: granaty, pirokseny, magnetyt, hematyt, piryt, chalkopiryt, muskowit, beryl, turmalin i inne.
Skały osadowe mogą w czasie metamorfozy zostać wzbogacone w alkalia pochodzące z głębszych partii skorupy ziemskiej, co prowadzi do utworzenia większej ilości skaleni. Proces ten nosi nazwę feldspatyzacji i może doprowadzić do granityzacji skał. Najważniejsze procesy minerałotwórcze zostały przedstawione w tabeli.
