Imitacje diamentów

Imitacje diamentów

Pomijając prymitywny sposób naśladowania diamentów za pomocą odmian szkła o dużym współczynniku załamania światła do sporządzania imitacji tego najwyżej cenionego kamienia szlachetnego stosuje się bezbarwne szafiry, cyrkony lub topazy, niekiedy także przezroczysty kwarc (kryształ górski).

Bardzo duży współczynnik załamania światła diamentu pozwala na szybkie rozpoznanie go i odróżnienie od innych kamieni. Jeden z prostych sposobów odróżniania prawdziwego diamentu od imitacji ze szkła lub innych kamieni polega na zanurzeniu badanego kamienia w cieczy o określonym współczynniku załamania światła. Jeżeli np. zanurzy się kawałek szkła w roztworze soli kuchennej o tym samym współczynniku załamania światła, staje się on niewidoczny, gdy diament w takiej cieczy wykazuje ciemne zarysy. W tabeli podano najważniejsze własności diamentu i jego imitacji.

Własności diamentu i jego imitacji
Kamień Twardość wg skali Mohsa Gęstość w g/cm3 Współczynnik

załamania

światła

Podwójne

załamanie

światła

Dysper

sja

Diament 10 3,52 2,41 0,044
Cyrkon 7,5 4,39 1,926-1,985 0,059 0,039
Syntetyczny rutyl 6,5 4,25 2,61-2,90 0,287 0,300
Korund 9 3,99 1,760-1,768 0,003 0,018
Syntetyczny spinel 8 3,63 1,727 0,020
Topaz 8 3,56 1,612-1,622 0,910 0,014
Kwarc 7 2,65 1,544-1,533 0,009 0,013
Szkło (specjalne gatunki) 5 3,74 1,635 0.031

Najczęściej jako imitacja diamentu bywa stosowany cyrkon który ma stosunkowo duży współczynnik załamania światła oraz dyspersję zbliżoną do dyspersji diamentu. Rozróżnienie jednak tych dwóch minerałów nie przedstawia większych trudności. Wystarcza zbadanie dwójłomności, która jest wyraźna w cyrkonie a której brak diamentowi. Kamienie te można odróżnić także w ten sposób, że umieszcza się je w płaskim naczyniu wypełnionym jodkiem metylenu i oświetlonym od dołu. Badanie to przeprowadza się zwykle pod mikroskopem. Diament wydaje Się zupełnie czarny wskutek całkowitego odbicia światła, wewnątrz cyrkonu natomiast powstaje pole jasne, otoczone czarnym pierścieniem.

Syntetyczny rutyl, którego współczynnik załamania światła jest jeszcze wyższy niż diamentu, można odróżnić po odmiennej dyspersji; występujące w rutylu rozpraszanie światła ma charakter opalowej, tęczowej zmienności barw. Bezbarwny korund różni się od diamentu podwójnym załamaniem światła, bardzo słabą dyspersją, a w jodku metylenu wykazuje całkowitą przezroczystość. Różnice te występują wyraźnie i w przypadku innych naśladujących diament kamieniach.

Imitacje diamentów wykonane ze specjalnych gatunków szkła ołowiowego (strass), mającego duży współczynnik załamania światła, są łatwe do odróżnienia dzięki małej twardości szkła oraz znacznie niższemu współczynnikowi załamania światła.

Diamentami nazywa się niekiedy dobrze wykształcone, przezroczyste kryształy kwarcu (kryształu górskiego) o silnym połysku na naturalnych ścianach, np. diamenty meksykańskie, diamenty z Alaski (Alasca diamond), z Arkansas, z Alencon. Podobnie na określenie kwarcu używa się nieraz niewłaściwych nazw handlowych, jak czeski lub niemiecki diament itp. Diamentami marmaroskimi nazwano drobne kryształki kwarcu występujące w Karpatach Wschodnich. Nazwą diament Matara lub Matura określa się nieraz bezbarwny cyrkon, a nazwą saski diament — bezbarwny topaz.