Wydobycie diamentów

Światowe wydobycie diamentów wzrastało do 1975 r. Według obliczeń francuskiego geologa i badacza złóż mineralnych de Launaya do 1910 r. wydobyto 142 mln karatów diamentów. Z tej ilości na Afrykę Południową przypadało 120 min kr, na Brazylię tylko 1/10 część tej ilości, a jeszcze mniej na Indie i inne obszary. Od 1910 do 1927 r. uzyskano z Afryki Południowej prawie 10 mln kr, a w latach 1927—1943 r. — 25,7 mln kr. Na Afrykę Południową przypadało około 95% światowej produkcji diamentów.

Zjawiska kryzysowe w gospodarce światowej zapoczątkowane podwyżką cen ropy naftowej w 1972 r. zaznaczyły się zmniejszeniem rozwoju wydobycia diamentów. Udział w tym procesie ma rozwój produkcji diamentów syntetycznych, który zmniejsza zainteresowanie naturalnymi ścierniwami diamentowymi.

Inflacja i dewaluacja wielu walut powodują gwałtowne zmiany wartości wydobytych diamentów. Z danych w tabeli wynika, że w latach 1950—1973 nastąpił 2,72-krotny wzrost ilości wydobytych diamentów, a ich wartość obliczona w dolarach obiegowych wzrosła 6,77 razy. Stosunek wartości do ilości wydobytych diamentów wzrósł w tym okresie 2,48 razy. W latach następnych przejawia się silne, niekiedy gwałtowne rozchwianie tej relacji.

W omawianym okresie wydobycie złota wzrosło z 877 do 1340 t, a jego wartość podniosła się z 1751 do 4187 mln dolarów USA. Odpowiedni wskaźnik wynosi zatem 1,55. Wzrost cen diamentów nie koreluje ze zmianami cen złota. Częściowo wynika to ze zmienności udziału poszczególnych gatunków diamentów (kamienie jubilerskie, przemysłowe, proszki ścierne) w ich wydobyciu.

Na tak wielki wzrost światowej produkcji diamentów wpłynęło przede wszystkim zwiększenie ich wydobycia na wszystkich obszarach ich występowania w Afryce, a później rozwój ich wydobycia w ZSRR.

W Zairze wydobycie diamentów wzrosło w 1956 r. o prawie 1 mln karatów (tj. ponad 7%), a o ponad 1,5 mln karatów (11%) w 1957 r. Bardzo znacznie wzrosło także wydobycie w Ghanie; w 1956 r. o 12% (280 tys. kr), a w 1957 r. — o około 20% (około 500 tys. kr). Podobny wzrost nastąpił również na obszarze Namibii, gdzie w 1957 r. wydobycie osiągnęło niemal 1 mln kr.

Dominująca rola Afryki w wydobyciu diamentów na świecie została zmniejszona wskutek odkrycia bogatych złóż diamentów w Związku Radzieckim. Z kontynentu afrykańskiego pochodzi jeszcze około 80% kamieni jubilerskich, głównie z Afryki Południowej, i 72% rodzimych diamentów przemysłowych (monokryształów i proszków głównie z Zairu). Udział ZSRR w światowej produkcji diamentów wynosi: 15,5% kamieni jubilerskich i 23% przemysłowych. Zużycie diamentów przemysłowych jest skupione w krajach uprzemysłowionych (Stany Zjednoczone, ZSRR, Japonia i in.); kraje afrykańskie nie odgrywają żadnej roli w tym zakresie.

Wartość wydobywanych diamentów zależy od ich jakości. Przykładem może być wydobycie diamentów w Zairze — chociaż jest ono największe w świecie (15 mln kr), wartość wydobytych diamentów jest znacznie mniejsza niż diamentów z Afryki Południowej, Namibii czy Sierra Leone. Spowodowane jest to tym, że w Zairze wydobywa się głównie diamenty przemysłowe, a tylko niewielką ilość diamentów jubilerskich, które znacznie częściej znajdowane są na południowych obszarach lądu afrykańskiego.